Scoring to z całą pewnością jedno z ważniejszych pojęć współczesnej bankowości. Często przeraża kredytobiorców, wyliczają go bankowcy, doradcy finansowi usiłują wyjaśnić swym klientom, na czym polega. No właśnie, obco brzmiąca nazwa, skomplikowany sposób wyliczania – wszystko to czyni ze scoringu pojęcie niezrozumiałe i tajemnicze. Jakby tego było mało, banki wyliczają scoring w sposób inny niż Biuro Informacji Kredytowej. Na czym polega różnica i co dokładnie znaczy scoring bankowy – postaramy się wyjaśnić w tym artykule.
JAK POWSTAJE SCORING BIK
Na początku przyjrzyjmy się scoringowi BIK-u i zasadom jego wyliczania. Biuro Informacji Kredytowej archiwizuje historie kredytowe wszystkich osób zaciągających kredyty i na tej podstawie wylicza w punktach ryzyko kredytowe dla każdej z nich. Scoring (angielskie słowo oznaczające punktację) to taka właśnie ocena wyrażona w punktach. BIK przekazuje ją bankom, które na tej podstawie podejmują decyzje. Punktację wykorzystuje się także do długofalowej oceny wiarygodności kredytowej danej osoby. Matematyczna dokładność wyliczanego w ten sposób ryzyka sprawia, że scoring jest tak użytecznym dla banków narzędziem. Jeśli zaś chodzi o metodę wyliczania punktacji, specjalny algorytm porównuje profil danego kredytobiorcy w BIK z profilami osób, które już otrzymały kredyty. Ocena jest tym wyższa, im profil bardziej podobny do statystycznego profilu osoby spłacającej zobowiązania w terminie. Na to kryterium nie mamy wpływu, od nas za to zależą inne brane tu pod uwagę pozycje:
-
terminowość w spłacaniu zobowiązań;
-
skłonność do zadłużania się;
-
skłonność do przekraczania limitów kredytowych.
Ocena wyliczana na bazie przechowywanych w BIK-u informacji ma postać gwiazdek (od jednej do pięciu) lub punktów (od 192 do 631). Punkty na gwiazdki przelicza się w sposób następujący:
Od 192 do 279 punktów – 1 gwiazdka
Od 280 do 367 punktów – 2 gwiazdki
Od 368 do 455 punktów – 3 gwiazdki
Od 456 do 543 punktów – 4 gwiazdki
Od 544 do 631 punktów – 5 gwiazdek
CO NA TO BANKI?
Banki korzystają ze scoringu dostarczanego przez BIK, który jest tylko jednym z elementów scoringu bankowego. Nie wiadomo dokładnie, w jaki sposób poszczególne banki wyliczają swój scoring, wiadomo, że bazują przy tym na dwóch rodzajach danych: ilościowych i jakościowych. Dane ilościowe to przede wszystkim informacje o wysokości dochodów oraz wielkości zobowiązań odnotowanych w BIK-u. Dane jakościowe z kolei to cała lista informacji, które banki uzyskują od nas za pośrednictwem wniosków i ankiet:
-
wiek,
-
narodowość,
-
typ zatrudnienia,
-
branża,
-
stan cywilny,
-
wyuczony zawód,
-
wykształcenie,
-
stanowisko,
-
itd.
Banki różnie oceniają pozycje z powyższej listy. Może się zatem zdarzyć, że wniosek negatywnie rozpatrzony w jednym, zostanie zaakceptowany w innym banku. Nie sprzyja to przejrzystości systemu bankowego, jednak pracowicie tworzone w tych instytucjach scoringi nie są tworzone w próżni, a w programach komputerowych dysponujących danymi setek klientów i precyzyjnie oceniających wiarygodność finansową kolejnych. To właśnie minimalizowanie ryzyka banków jest bowiem najważniejszym celem oceny punktowej. Nie sposób jednak uniknąć niepewności, w którym banku nasze dane będą wyżej, a w którym niżej ocenione. Dlatego warto spróbować czegoś innego – aplikować o kredyt za pośrednictwem www.akredo.pl. Stworzony przez tę firmę innowacyjny serwis umożliwia złożenie jednego wniosku online do wielu banków na raz i otrzymanie ofert kredytowych uwzględniających już ich indywidualne scoringi.
